Piyasalar Jeopolitik Gelişmeler İle Uyandı
Piyasalar Jeopolitik Gelişmeler İle Uyandı Dün hem yurtiçinde hem de yurtdışında PMI verilerini takip ettik. Her ne kadar Avrupa’da revize veriler de olsa gidişat bakımından ortaya konacak sonuç önemliydi. İstanbul Sanayi Odası’nın Türkiye imalat sektörü satın alma yöneticileri endeksi (PMI) ise Aralık’ta bir önceki aya göre değişmeyerek 49.5 oldu ve faaliyet koşullarında hafif bir yavaşlamayı işaret etti. Üretim, 2019’un son ayında üst üste ikinci ay artış kaydetti. Artış ılımlı düzeyde olmasına rağmen kasım ayına göre güçlendi. Anket katılımcıları, yeni siparişlerdeki iyileşme belirtilerinin üretim artışını teşvik ettiğini ifade etti. Çok sınırlı bir yavaşlama gösteren yeni siparişler, büyük ölçüde istikrarlı görünümünü sürdürdü. Yeni ihracat siparişlerinde ise hız kaybı devam etti ancak düşüş son beş ayın en düşük oranında gerçekleşti. İstihdamda üst üste iki aydır yaşanan yavaşlama, imalatçıların mevcut iş yükünü karşılamak için yeterli işgücüne sahip olduğunu gösterdi. Birikmiş işlerin daha da azalması, bu durumu destekledi.
Euro Bölgesi’nde ise PMI Kasım’daki 46.9‘dan Aralık’ta 46.3‘e geriledi. İlk tahmin verisi ise 45.9 idi. Bu sonuçla PMI art arda 11. ayda da sektörde daralma sinyali verdi. Siparişlerde düşüşler devam ederken iş kayıpları oranı 2013 yılından bu yana en yüksek seviyeyi gördü. Bu sonucun ticaret iyimserliği ve Brexit endişelerinin azalmasına rağmen gerileme göstermesi bölge ekonomisinin toparlanması yönündeki endişeleri yeniden artırdı diyebiliriz. İngiltere’de ise imalat sektörü satın alma yöneticileri endeksi Aralık ayında yedi yıldan uzun bir sürenin en sert düşüşünü kaydederken yurt içi ve yurt dışından yeni siparişler sert geriledi. İngiltere’de imalat PMI Aralık’ta 47.5‘e gerileyerek 2012’den beri en kötü ikinci değeri aldı. Veriye ilişkin ilk tahmin 47.4 idi.
Yılbaşı tatilinin ardından yeniden açılan piyasalar ise yine yüksek risk iştahı ile güne başladı. Avrupa Bölgesi’nde endekslerin çoğu %1 ve üzerinde yükselirken ABD’de yine yükseliş yönünde yeni rekor seviyelerdeki hareketler etkili olmaya devam etti. Asya borsaları da önceki günü yükselişle tamamlamıştı. Bu görünümle beraber yurtiçinde de endeksin 21 ayın en yüksek seviyesine doğru yükselişle 116.000 seviyesini zorladığı gözlendi. Piyasalarda gözler 15 Ocak’ta Trump tarafından açıklanan ABD-Çin ticaret anlaşmasının imzalanmasında ve bu gelişmeye ilişkin olumlu beklentiler ve merkez bankalarının destekleyici politikaları (son Çin zorunlu karşılık indirim hamlesi) yükselişlerin sürmesine zemin oluşturmaya devam ediyor. Haftanın son işlem gününde de benzer hareketlerin yaşanmasını bekliyoruz.
Yurtiçinde bir başka yakından izlenen gelişme olan Libya tezkeresi ise dün sonuca ulaştı. Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti‘nin talebi doğrultusunda Libya’ya asker gönderme konusu için mecliste gerçekleşen olağanüstü toplantıda tezkere 184’e karşı 325 oyla kabul edildi. Bu konuyla ilgili olarak Rusya’dan tepki açıklaması geldi. Bugün alınan kararın olası etkileri takip ediliyor olacak.
Ayrıca hükümet 2020 yılında tüketici harcamalarını ve ilgili sektörü desteklemek adına daha önce uyguladığı ve geçen sene Haziran ayında sona eren mobilya sektöründeki %18 olan KDV oranını %8’e düşürdü. Bununla birlikte kamu bankalarının esnaf ve tarımsal kredi faizlerinin yüzde 12’den 9’a düşürüldüğü açıklandı. Temerrüt faiz oranı ise %21’den %15’e çekildi.
Sabah erken saatlerinde ABD’nin Irak’ın başkenti Bağdat’ta havaalanına düzenlediği füze saldırısında İran Devrim Muhafızları Ordusu’na bağlı Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani ve İran yanlısı Haşdi Şabi örgütünün Başkan Yardımcısı Ebu Mehdi el-Mühendis’in öldürüldüğü bildirmesi üzerine artan jeopolitik tansiyonun etkisi ile Altın ve Petrol fiyatlarında yukarı yönlü hareketler gözlendi.
Yazan: Ahlatcı Yatırım Menkul